24 Aralık 2012 Pazartesi

Ne İçtiyseniz Aynısından [Telif Tartışmaları]

 Aralık'12


Esasında yazının başlığını koyarken “paranın icadı”, “kapitalist dönüşüm”, “biletli amatörler”, “eğitimli insan-eğitimli aslan” gibi daha seviyeli, daha entelektüel bir içerik imleyen, konuyla ilgili hem teorik hem de işlevsel, pratik tartışmalar yapma iddiası bulunan bir söylem tercih etmeyi düşünüyordum.  Gerek tiyatro kamuoyundan gelen bazı görüşlerden gerek iktidarın her alana hunharca saldırılarının önünün alınamamasından gerekse sanatçı kimliğini “alkol ve aşkla dolu” tanımlayan[1] bazı “çok çılgın”, “marjinal”, “of adam manyak ya”, “tiyatronun dahi çocuğu”, “post-modern dünyanın neoliberal çılgını” sıfatlarını hak eden insanlardan da dem vuracak olunca farklı bir giriş yapmayı tercih ettim.

18 Aralık 2012 Salı

Akıl Akıl Gel Hukuka Takıl [Telif Tartışmaları]

Aralık'12

Tiyatroda Brechtyen tavra dair:

“… etiyle, kanıyla somut işçileri doğal düşmanlarıyla, yani polisle, gerçek bir çatışmada görünce, kendi kendime hangi yanda olduğumu sormam gerekmiyordu.”
Katalonya’ya Selam-George Orwell

Son bir haftada hararetlenen amatör tiyatrolarda telif tartışmasında, odağın giderek kanunların ve bu konudaki hukukun nasıl yorumlanması gerektiğine dönme riski baş gösterdi. Konunun hukuki boyutunun irdelenmesi, bu konudaki içtihatlara bakılması elbette gerekli ve önemli. Ancak bu tartışmalar yapılırken kaçırılmaması gereken bir nokta var. Boğaziçi Üniversitesi Oyuncuları(BÜO)’nın bu telif mevzuna karşı çıkışı sadece “hukuk bizden yana” algısından değil bununla beraber hatta bundan daha üstün olarak “amatör tiyatroların telif ödemek zorunda bırakılması politik ve teatral etik açısından yanlış olduğu” görüşüne dayanmaktadır. Bir süredir, Shurkamp Verlag-ONK Ajans ikilisinin argümanlarını ulusal ve uluslararası hukuki boyutta incelerken “amatör tiyatrocu” dan “amatör hukukçu” ya doğru evrilmeye başladık. Neyse ki önümüzdeki dönemde İstanbul Barosu ile bu yazdığım “amatör hukukçu” kavramı yüzünden telif tartışmasına girecek olursak belli bir alt yapımız oluşmuş durumda.

13 Aralık 2012 Perşembe

2026′da Görüşürüz Brecht!

Aralık'12

Önümüzdeki yıllarda bir üniversite tiyatrosu olan BÜO’da (Boğaziçi Üniversitesi Oyuncuları’nda) yaşanabilecek bir “oyun seçme” tartışmasına dair küçük bir kurgu yapmak istiyorum.
———————————————————————————————————-
Bir sonraki sene için üyelerce seçilen oyunlar projelendirilmiş, dramaturjilerine, ele aldıkları meselenin ne derece kulübün gündeminde olduğu veya olmasının amaçlandığına, grubun kadrosuna uygunluğuna, eğitim-araştırma-çeviri alanlarında gruba kazandıracağı teatral deneyime vb. çeşitli kriterlere göre değerlendirilmiş, tartışılmıştır. Toplantı devam etmektedir.
– > Bir saniye arkadaşlar, “telif” meselesi ne olacak?
(Sessizlik)
– > Haydi bakalım, sil baştan… Sayalım bakalım isimleri.
– > Shakespeare : Bu olur, öleli 70 yılı geçti.
– > Lorca: 36′da öldürüldü o, geçti 70 yıl, olur olur. Neredeyse Franco’ya rahmet okuyacağız hale bak!
– > Aristophanes: Onu oynarız da çevirdiğimiz makalelere müstehcen diye saldırıyorlar, araştırma ayağı aksar.